استفاده از ارزش زمانی پول در محاسبه هزینه مستقیم محصول در سیستم های تولید ناب

در شرایط کنونی در بازار رقابتی دنیا، تولید کنندگان به منظور بهبود محصولات خود در حوزه های کیفیت، تنوع پذیری، انعطاف پذیری و به روزآوری روشهای تولید، اقدام به سرمایه گذاری بیشتر در بخش های مختلف سیستمهای عملیاتی و پشتیبانی خود نموده اند، به طوریکه امکان تولید محصول با کمترین میزان قیمت تمام شده جهت تطابق حداکثری با  نیازمندی‌های مشتریان فراهم گردد. از این رو محاسبه دقیق هزینه های تولید یک محصول یکی از جنبه‌های اصلی در ایجاد مزیت رقابتی سازمان ها بوده که با توجه به شرایط رکود اقتصادی در سالهای اخیر در کشور، این امر می‌بایست بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد. محاسبه هزینه مستقیم محصول[i]  در سیستم های سنتی حسابداری، از طریق عواملی چون قیمت مواد اولیه، هزینه‌های نیروی انسانی و تجهیزات محاسبه می گردد، حال آنکه فاکتور زمان به عنوان یک شاخص مهم در محاسبات لحاظ نمی گردد. لحاظ شدن ارزش زمانی پول در محاسبات، می‌تواند هزینه های مستقیم محصول را واقعی‌تر نشان دهد. بدین منظور، در این مقاله سعی گردیده با به کارگیری ابزارهای تولید ناب[ii]  از قبیل:  نقشه برداری جریان ارزش[iii]  و پروفایل هزینه زمان[iv] ، اثر زمانی پول[v]  در محاسبه هزینه مستقیم محصول لحاظ گردد.  بدین ترتیب که با ترسیم نقشه جریان ارزش فعلی[vi]  محصول و با محوریت قراردادن پروفایل هزینه-زمان، هزینه مستقیم محصول با رویکردی نوین و متفاوت از روشهای سنتی مرسوم در سیستمهای حسابداری محاسبه شده است. [i] Product Direct Cost (PDC) [ii] Lean Production [iii] Value Stream Mapping (VSM) [iv] Cost-Time Profile (CTP) [v] Time Value of  Money [vi] Current State Map (CSM)